Jakub Kurek
Czym jest Rzeź Wołyńska? Kiedy nienawiść zebrała krwawe żniwo
Rzeź Wołyńska to nazwa ludobójczej czystki etnicznej, przeprowadzonej w latach 1943-1945 przez ukraińskich nacjonalistów z Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) na ludności polskiej Wołynia, Galicji Wschodniej i Lubelszczyzny. Kulminacja tych tragicznych wydarzeń nastąpiła właśnie 11 lipca 1943 roku, nazywanego często "krwawą niedzielą". Tego dnia UPA skoordynowała atak na około 100 polskich miejscowości na Wołyniu, mordując tysiące bezbronnych Polaków.
Ofiarami ludobójstwa byli mężczyźni, kobiety, dzieci, starcy – całe rodziny mordowane w bestialski sposób. Szacuje się, że w wyniku tej zbrodni zginęło od 100 do 150 tysięcy Polaków, choć dokładna liczba ofiar jest trudna do ustalenia ze względu na okrucieństwo i chaos tamtych czasów. Metody mordowania były niewyobrażalnie brutalne – używano siekier, wideł, pił, noży, a całe wioski były palone, by zatrzeć ślady zbrodni. Celem było całkowite unicestwienie polskiej obecności na tych terenach.
Dlaczego 11 Lipca? Symbolika Narodowego Dnia Pamięci
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając wagę i skalę tej tragedii, ustanowił 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Ludobójstwa. Data ta nie jest przypadkowa – to właśnie 11 lipca 1943 roku doszło do apogeum zbrodni, kiedy to ukraińscy nacjonaliści, wykorzystując fakt, że Polacy byli w kościołach, przeprowadzili skoordynowany atak na kilkadziesiąt polskich wsi i osad. Był to akt o niespotykanym okrucieństwie, mający na celu złamanie ducha polskiej ludności i wypędzenie jej z ziem, na których mieszkała od wieków.
Ustawa została uchwalona przez Sejm RP 4 czerwca 2025 roku i podpisana przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę 2 lipca 2025 roku. - Celem ustawy jest ustanowienie nowego święta państwowego – Narodowego Dnia Pamięci o Polakach – Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez Organizację Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) i Ukraińską Powstańczą Armię (UPA) na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej, obchodzonego w dniu 11 lipca - czytamy w informacji.
Małopolska pamięta – lokalne obchody i inicjatywy
W Małopolsce, gdzie wielu mieszkańców ma swoje korzenie na Kresach Wschodnich, obchody Narodowego Dnia Pamięci mają szczególne znaczenie. W Narodowym Dniu Pamięci o Polakach – Ofiarach Ludobójstwa dokonanego przez OUN i UPA na ziemiach wschodnich II RP, na cmentarzu Rakowickim w Krakowie odbędą się uroczystości współorganizowane przez krakowski oddział IPN. O godzinie 9.15 rozpocznie się msza św. w kaplicy Zmartwychwstania Pańskiego na cmentarzu Rakowickim, natomiast o 10.00 uroczystości przy pomniku ofiar ukraińskiego ludobójstwa na Wołyniu (cmentarz Rakowicki).
Również Limanowej zaplanowano lokalne obchody rocznicy. Uroczystości rozpoczną się o godzinie 11:00 Mszą świętą w Bazylice Matki Boskiej Bolesnej. Po nabożeństwie uczestnicy złożą znicze pod symbolicznym krzyżem, który upamiętnia ofiary Zbrodni Wołyńskiej. Organizatorem wydarzenia jest Stowarzyszenie Ziemia Limanowska. Współorganizatorem jest Związek Strzelecki „Strzelec”. Patronat nad uroczystościami objęło miasto Limanowa.
Warto podkreślić, że pamięć o Kresach i Rzezi Wołyńskiej jest żywa w Małopolsce dzięki działalności wielu stowarzyszeń kresowych, które przez lata pielęgnowały i przekazywały świadectwa ocalałych i ich rodzin. To dzięki nim ta pamięć nie ginie i staje się przestrogą dla przyszłych pokoleń.
Znaczenie pamięci – lekcja historii i ostrzeżenie na przyszłość
Pamięć o Rzezi Wołyńskiej to nie tylko kwestia historyczna, ale również moralna i społeczna. Uznanie prawdy o ludobójstwie, mimo jego bolesnego charakteru, jest kluczowe dla budowania przyszłych relacji, także tych międzynarodowych. Jest to lekcja o tym, do czego może prowadzić nienawiść narodowościowa i ideologie ekstremistyczne.
W obliczu współczesnych wyzwań i konfliktów na świecie, pamięć o Rzezi Wołyńskiej staje się jeszcze bardziej aktualna. Jest przypomnieniem o konieczności dialogu, pojednania opartego na prawdzie i przestrogą przed powrotem do brutalnych kart historii. Dziś, 11 lipca, wszyscy wspominamy ofiary, by ich cierpienie nie poszło na marne, a ich pamięć była wiecznie żywa w sercach Polaków.
Napisz komentarz
Komentarze