Julian Aleksandrowicz – genialny lekarz z Krakowa, który wyprzedził swoją epokę

Kim był Julian Aleksandrowicz? Odkrywamy sekrety „Doktora Twardego”

Julian Aleksandrowicz, znany także jako „Doktor Twardy”, to postać, o której powinien usłyszeć każdy mieszkaniec Małopolski. Urodzony 20 sierpnia 1908 roku w Krakowie, zmarł tamże 18 października 1988 roku. Był nie tylko wybitnym lekarzem internistą i profesorem nauk medycznych, ale także filozofem medycyny, pionierem polskiej hematologii i jednym z prekursorów ekologicznej profilaktyki zdrowotnej.

Z getta do legendy – niezwykła historia życia i walki

Losy Aleksandrowicza to gotowy scenariusz na film. W czasie II wojny światowej był więźniem krakowskiego getta, z którego uciekł wraz z rodziną. Przeżył dzięki odwadze i pomocy przyjaciół, a następnie wstąpił do Armii Krajowej, gdzie organizował służbę sanitarną i walczył w partyzantce na Kielecczyźnie. Za bohaterstwo odznaczono go m.in. Orderem Virtuti Militari oraz Krzyżem Walecznych.

Jego wojenne wspomnienia opisał w książce „Kartki z dziennika doktora Twardego”, gdzie podkreślał, że „człowiek jest wart tyle, ile uczyni dla drugiego”.

Rewolucjonista medycyny – odkrycia, które zmieniły świat

Aleksandrowicz był pionierem krwiodawstwa i przeszczepów szpiku kostnego w Polsce. Jako kierownik Kliniki Hematologicznej Akademii Medycznej w Krakowie prowadził przełomowe badania nad chorobami krwi, w tym białaczką. Już w latach 50. zwracał uwagę na rolę czynników psychologicznych i środowiskowych w rozwoju nowotworów – idee, które dziś są podstawą nowoczesnej medycyny.

W 1937 roku opracował innowacyjny przyrząd do pobierania i konserwowania krwi, a pod koniec lat 40. sformułował nowatorską teorię hemopoezy. Był współautorem metody pomiaru stężeń biopierwiastków w komórkach krwi, a jego monografia „Mikroskopia elektronowa komórek krwi” z 1955 roku wyprzedzała światowe trendy.

Ekologiczna wizja przyszłości – prorok naszych czasów

Mało kto wie, że Aleksandrowicz był jednym z pierwszych polskich myślicieli ekologicznych. Już pół wieku temu ostrzegał przed skutkami zanieczyszczenia środowiska i promował zdrowy styl życia. Marzył o miastach wolnych od spalin, ścieżkach rowerowych i panelach słonecznych na dachach – rozwiązaniach, które dziś stają się rzeczywistością.

Był założycielem Polskiego Klubu Ekologicznego i Komisji Ochrony Zdrowia Społecznego PAN, a także autorem książek „Nie ma nieuleczalnie chorych” i „Sumienie ekologiczne”, które do dziś inspirują lekarzy i pacjentów.

Dorobek, który przetrwał dekady – książki, nagrody i... dwie ulice!

Profesor Aleksandrowicz napisał wiele podręczników i książek popularnonaukowych, m.in. „Kuchnia i medycyna” (wspólnie z Ireną Gumowską) oraz „U progu medycyny jutra”. Był redaktorem pierwszego polskiego czasopisma hematologicznego „Hematologica Polonica” i aktywnym popularyzatorem wiedzy w mediach.

Jako jedyny człowiek w Krakowie doczekał się dwóch ulic swojego imienia – „Juliana Aleksandrowicza” oraz „Doktora Twardego”.

Dlaczego dziś powinniśmy pamiętać o Julianie Aleksandrowiczu?

Aleksandrowicz był nie tylko naukowcem, ale przede wszystkim człowiekiem o wielkim sercu, który całe życie poświęcił walce o zdrowie i godność drugiego człowieka. Jego idee dotyczące profilaktyki, ekologii i holistycznego podejścia do pacjenta są dziś bardziej aktualne niż kiedykolwiek.

„Ocalałem kilka razy w sytuacjach indywidualnego zagrożenia, w których, zgodnie z zasadami logiki, nie miałem prawa ocaleć. Poczucie darowanych dodatkowych lat życia uświadomiło mi, że sensu istnienia należy poszukiwać w życiu dla innych” – pisał Aleksandrowicz.

Geniusz z Małopolski, którego świat nie docenił

Julian Aleksandrowicz to postać, która łączy w sobie odwagę, wizjonerstwo i prawdziwą troskę o człowieka. Jego dziedzictwo to nie tylko osiągnięcia naukowe, ale przede wszystkim inspiracja do budowania lepszego, zdrowszego świata. Kraków i cała Małopolska mogą być dumne, że właśnie tu żył i działał taki człowiek.